Urlop nad morzem

Kościerzyna

24 lipiec 2013r.

KOŚCIERZYNA Kościerzyna od dawna rywalizuje z Kartuzami o miano stolicy Kaszub. Jako handlowe i administracyjne zaplecze miejscowości nad Wdzydzami chętnie odwiedzana jest przez turystów. Miasto, choć niewielkie, ma swój niepowtarzalny klimat. Dobrze się stało, że jeszcze w czasach PRL Kościerzyna otrzymała obwodnicę centrum i dziś tranzytowy ruch omija sam środek miasta. Z roku na rok Kościerzyna robi się też ładniejsza i bardziej turystyczna. Deptak, kawiarenki i sezonowe restauracje z ogródkami wprost zachęcają do odwiedzin. Po raz pierwszy Kościerzyna wzmiankowana była w roku 1284, jako jT. k siedziba księżniczki Gertrudy, władającej z nadania Mściwoja II | okoliczną ziemią pirsną. W 1346 roku Krzyżacy dokonali lokacji ' osady wiejskiej, a przed rokiem 1398 Kościerzyna uzyskała prawa miejskie. Wówczas wyznaczono istniejący do dziś obszar rynku i wytyczono przylegające ulice. Miasto w 1440 roku przystąpiło do Związku Pruskiego i po wybuchu powstania przeciw Krzyżakom w 1456 roku obsadzone zostało przez sprzymierzone oddziały gdańskie. Niestety, brak umocnień nie pozwalał na dłuższą obronę - i gród został przez wojska zakonne odbity. Dopiero w roku 1462 udało się wyprzeć Krzyżaków z miasta. Po zawarciu pokoju w Toruniu w roku 1466 Kościerzyna stała się siedzibą powiatu. Urząd starosty przechodził z pokolenia na pokolenie, a najdłużej kościerskimi starostami byli Den-hofowie (100 lat), Kostkowie i Wilkanowscy. Głównym zajęciem mieszkańców była uprawa roli, choć dokumenty mówią o Kościerzynie również jako o ośrodku browarniczym, z którego piwo docierało aż na przedmieścia Gdańska. Trzykrotne pożary w XVII wieku, przemarsze wojsk oraz epidemia spowodowały wyludnienie Kościerzyny. Według zapisów z 1772 roku mieszkały tu zaledwie 602 osoby. Po 1818 roku, gdy Kościerzyna stała się siedzibą rozległego powiatu, zaczęła tu napływać kaszubska ludność z okolicznych wsi oraz osadnicy z Niemiec - głównie urzędnicy i rzemieślnicy. W tym okresie rozpoczął się także dynamiczny rozwój miasta. W drugiej połowie XIX wieku istniała tu już szkoła dla dziewcząt, seminarium nauczycielskie iprogimnazjum męskie. Po wybudowaniu linii kolejowej do Gdańska powstały także browar, fabryka tytoniu i mleczarnia. W latach 70. XIX stulecia Kościerzyna stała się prężnym ośrodkiem polskości i miejscem rozwoju idei kaszubskich. Tu między innymi na początku XX wieku rozwinął się ruch Młodokaszubów. Dramatyczny przebieg miało przejęcie władzy w 1919 roku. Rozbrojono wówczas oddział Grenschutzu i zmuszono do ustąpienia niemieckiego burmistrza. Władze niemieckie zagroziły jednak zbombardowaniem miasta. Dopiero po wkroczeniu zimą 1920 roku wojsk armii Hallera rozpoczęły się tu polskie rządy. Już w latach dwudziestych Kościerzyna była miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów. Po podjęciu decyzji o budowie portu w Gdyni część dawnej trasy kolejowej łączącej Kościerzynę z Żukowem przebudowano i włączono do słynnej magistrali Sląsk-Gdynia. Gdyby nie wojna, przez miasto przebiegałaby także autostrada z Gdyni do Torunia, której budowę przerwano w roku 1939 koło Skórcza. Położenie miasta przy ważnej trasie kolejowej poprawiło jego sytuację gospodarczą. Wybudowano wówczas działającą do dziś fabrykę bekonów - znane Kościerskie Zakłady Mięsne. Kamienice przy kościerskim rynku Mimo przygotowań do obrony już 2 września miasto zajęły wojska niemieckie. Szybko ukonstytuowały się okupacyjne władze z krwawym kreisleterem Gunterem Modrowem z podskarszewskiego Bączka. Hitlerowski terror w pierwszych miesiącach skupił się na elicie - księżach, nauczycielach i kadrze urzędniczej. Wielu z nich zginęło w egzekucjach lub trafiło do obozów koncentracyjnych. W drugiej kolejności przystąpiono do wysiedlania ludności, która przybyła w te strony po roku 1920. Miasto szybko zmieniło swe oblicze na niemieckie, jednak przez cały czas stanowiło też zaplecze dla oddziałów partyzanckich. Wyzwolenie Kościerzyny w marcu 1945 obyło się bez większych walk. Niestety, z radzieckimi bagnetami przyszło i NKWD, a wielu patriotów zamiast odbudowywać ojczyznę trafiło na Syberię. Rozwój przestrzenny Kościerzyny po wojnie rozpoczął się w latach 60. Część tutejszych mieszkańców na co dzień pracowała nawet w Trójmieście. W ostatnich latach miasto postawiło na rozwój turystyki - dzięki temu Kościerzyna zdecydownie wypiękniała i zyskała na atrakcyjności. Dziś Kościerzyna ma prawie wszystko czego szuka typowy turysta - liczne imprezy kulturalne i rekreacyjne, dwa muzea, kawiarenki i restauracje.

turystyka, jeziora, Kaszuby, kościoły, nad morzem, Zabytki, Zamki i pałace, Kościerzyna, Kaszuby, jeziora, Zwiedzanie, Wypoczynek, Pomorze